เทศกาลตงจื้อ

            คำกล่าวว่า “เทศกาลตงจื้อยิ่งใหญ่” （冬至大如年） เป็นการย้ำแสดงให้เห็นถึง ความสำคัญของเทศกาลตงจื้อ มีบางคนเข้าใจว่า “ตงจื้อ” （冬至）หมายถึง “ฤดูหนาวได้มาถึงแล้ว” แต่แท้จริงแล้ว “ตงจื้อ” ในที่นี้คือวันที่พระอาทิตย์โคจรผ่านจุดใต้สุดของเส้นศูนย์สูตรในขั้วโลกเหนือ ในวันนี้กลางวันจะสั้นที่สุดและกลางคืนจะยาวที่สุดในรอบปี แต่ขั้วโลกใต้จะมีปรากฏการณ์ที่ตรงข้ามกัน

            ในเทศกาลปีใหม่ผู้คนก็จะออกไปเยี่ยมคารวะปีใหม่กัน ในสมัยโบราณนั้นเมื่อถึงเทศกาลตงจื้อผู้คนก็จะพากันออกไปเยี่ยมคารวะด้วยเช่นกัน บ้างก็มีการจุดธูปไหว้สักการะตั้งแต่เช้ามืด บางร้านค้าจะหยุดทำการ 1 วัน ในวันนี้มีการทานอาหารเฉลิมฉลองเทศกาลด้วยซึ่งจะปฏิบัติคล้ายๆกับในเทศกาลตรุษจีน ประเทศจีนสมัยก่อนนั้น เนื่องจากช่วงปลายปีจะเป็นช่วงที่อากาศหนาวเย็นมาก อีกทั้งในสมัยนั้น ยารักษาโรคไม่ค่อยดีเท่าไหร่ พอถึงฤดูหนาวมีผู้คนหนาวตายกันเป็นจำนวนมาก เพราะเหตุนี้นี่เองเมื่อถึงเทศกาลตงจื้อคนในครอบครัวจึงมารวมตัวกัน แล้วทำขนมทังหยวน（汤圆）มาทานกันทั้งครอบครัวด้วยความสุข

กินขนมทังหยวน（汤圆）

            “ทุกบ้านล้วนทำขนมทังหยวนเพราะรู้ว่าพรุ่งนี้คือเทศกาลตงจื้อ” จากประโยคนี้ทำให้เห็นว่า เมื่อถึงเทศกาลตงจื้อแล้วจะขาดขนมทังหยวนไม่ได้ ขนมทังหยวนมี 2 สีคือ สีแดงและสีขาว ในหมู่คนจีนกล่าวว่า “ถ้าไม่ได้กินทังหยวนทอง (สีแดง) ถังหยวนเงิน (สีขาว) ก็จะไม่แก่เพิ่มอีก 1 ปี” （不吃金丸银丸，不长一年）การกินขนมทังหยวนจึงแฝงความหมายว่า เราจะโตขึ้นอีก 1 ปี

            เวลาจะกินขนมทังหยวนจะต้องกินเป็นคู่ เพื่อความเป็นมงคล เมื่อกินหมดแล้ว สำหรับคนที่แต่งงานแล้วถ้าในชามเหลือ 2 ลูกจะหมายถึง สมปรารถนาทุกประการ ถ้าคนที่ยังไม่ได้แต่งงานเหลือขนมในจาน 1 ลูกจะหมายถึง ตลอดทั้งปีไม่ว่าจะเรื่องราวใดก็จะสำเร็จลุล่วง

เทศกาลแห่งฤดูกาล

            เทศกาลตงจื้อเป็นหนึ่งใน 24 ปักษ์แห่งวงโคจรตามหลักของคนจีนโบราณ ใน 1 ปีเขาแบ่งช่วงแห่งฤดูกาลได้เป็น 24 ช่วง ตามวงโคจรของดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ ความเปลี่ยนแปลงของดินฟ้าอากาศและปรากฏการณ์ธรรมชาติซึ่งเกี่ยวพันกับการเกษตรกรรมนี้ ความเป็นจริงแล้ว เกิดจากการหมุนรอบของดวงอาทิตย์ที่โคจรรอบโลกในตำแหน่งที่แตกต่างกัน สามารถแข่งตามลำดับได้ดังนี้

            สุภาษิตจีนกล่าวว่า “ปลูกข้าวให้ดูช่วงเวลาของดวงอาทิตย์” （种田春节气）สะท้อนให้เห็นว่าสังคมเกษตรกรรมในอดีตล้วนแต่มีกิจกรรมทางการเกษตรกรรมต่างๆมากมายและเป็นไปตามรอบฤดูกาลใน 24 ปักษ์นี้

credit: ประตูสู่วัฒนธรรมจีน